wtorek, 2 czerwca 2020

Z matematyką za pan brat - Juhasowe liczenie!

Dziś zapraszamy Was w nasze piękne polskie góry!

Wybierzemy się na południe Polski, by spotkać się góralami, bo właśnie oni tam mieszkają.
Dowiecie się kim jest baca, pasterz, gazda, oraz juhas, który niejednokrotnie pojawi się w dzisiejszych zadaniach matematycznych.
Jak sami możecie się domyślić, dziś będziemy liczyć i przeliczać owce, bo to właśnie tych zwierzątek najwięcej możemy spotkać w górach.
Gotowi? Zatem zaczynamy😄

Na zdjęciu: wypas owiec na zboczu Gubałówki w Zakopanem, w głębi szczyt góry Giewont
Foto: SuperPolonia.info

Góral – to po prostu mieszkaniec gór (terenów górskich i podgórskich).
Cepr – to troszeczkę złośliwe i niegrzeczne góralskie określenie turysty, który przyjechał w góry na wypoczynek.
Dudki – tak na pieniążki mówią górale.
Baca – to najstarszy pasterz owiec, jest on szefem juhasów.
Juhas – to młodszy pomocnik bacy – zatem tak jak i baca zajmuje się wypasem owiec.
Gazda – to właściciel gospodarstwa wiejskiego na Podhalu.
Gaździna – to żona bacy, która zajmuje się gospodarzeniem, czyli gazdowaniem.
Gazdówka (gazdostwo) – to gospodarstwo, w którym mieszka gazda z gaździną.
Kierpce - lekkie chodaki szyte ręcznie, przeważnie z jednego kawałka skóry, tradycyjne obuwie skórzane noszone jeszcze współcześnie m.in. przez górali.
Ciupaga – laska góralska w formie siekierki, pozwalająca się na podniesienie się na przykład w czasie wspinaczki, albo zadanie ciosu.

Tradycyjne góralskie sery:
Oscypek – To twardy, wędzony ser z mleka owczego. Wyrabiany ręcznie w szałasach pasterskich, podczas letniego wypasu owiec. Wytwarza się go od maja do września.
Bundz – to rodzaj twarogu - tradycyjnie wytwarzany jest z mleka owczego. Obecnie do jego wytwarzania używa się również mleka krowiego. Bundz w smaku jest delikatny i łagodny z wyczuwalną słodkawą nutą. Jest biały, a jego skórka jest bardzo delikatna. 
Bryndza – to tzw. owczy twaróg – jest to miękki ser z mleka owczego, jest tradycyjnym wyrobem spożywczym wyrabianym na Podhalu. Ma intensywny, słony smak, biały kolor i zazwyczaj konsystencją przypomina pastę.

Górale, podobnie jak my Ślązacy mają swoje stroje ludowe, zobaczcie sami jak pięknie wyglądają:

Zobaczcie również jak wygląda taniec zbójnicki:


Skoro już wszystko wiecie o górach i ich mieszkańcach zapraszamy do juhasowego liczenia:

Zadania tekstowe dzieci mogą obliczać w pamięci lub za pomocą dowolnych liczmanów (patyczków, kredek, guzików itp.), obliczenia piszą na kartce.

Zadanie 1.
Na hali, na hali
osiem owiec juhas pasie.
Jeśli w góry dwie uciekły,
ile masz owiec juhasie? (8 – 2 = 6)

Zadanie 2.
Do zagrody 10 owiec,
wpędził juhas młody,
ale 3 owieczki sprytne
uciekły z zagrody.
Ile owiec zostało w zagrodzie? ( 10 – 3 = 7)

Zadanie 3.
Na hali, na hali,
raz się tak zdarzyło,
że do 5 owiec starych
3 młode przybyło.
Ile owiec jest teraz w stadzie? ( 5+ 3 = 8 )

Zadanie 4.
Na łące pod górą,
tam gdzie siana kopce,
pasie stary juhas
4 czarne owce,
5 białych też pasie.
Ile wszystkich owiec
masz w stadzie juhasie? ( 4 + 5 = 9 )

Zadanie 5.
Na hali, na hali,
Juhas owce pasie,
Miał ich osiem,
Sześć zostało,
Dogoń …….. juhasie!
Ile owiec uciekło – ile juhas musi dogonić? (8-6=2)

Zadanie 6.
Na łące, na łące,
Owce pasie baca,
Poszło owiec dziesięć,
O jedną mniej wraca.
Ile owiec wróciło? (10-1=9)

Zadanie 7.
Na hali, na hali,
tak się raz zdarzyło,
miałeś siedem owiec,
lecz dwie ci przybyło.
Ile owiec teraz ma juhas? (7+2=9)

Zadanie 8.
Na łące, na łące,
tam gdzie siana kopce,
przyszły do juhasa,
cztery obce owce.
Juhas miał ich pięć, ile teraz ma? (5+4=9)

Zadanie 9.
Zgodnie z rytmem – wycinanie i przyklejanie zagubionych owiec we właściwym miejscu.

Zadanie 10.
Policz owce na hali

A może macie ochotę policzyć przeskakujące prze płot owce: